Biblioteka Znaci

Dokumenti i knjige o drugom svetskom ratu na teritoriji Jugoslavije i povezanim zbivanjima [priredio: Goran Despotović (1957-2022)]            **** 28.04.2024: 3 nove knjige ****
ustanak

Andrijevička operacija

Za ovaj pojam je pronađeno 8 hronoloških zapisa, 18 dokumenata i 4 fotografija.

Događaji

⚔️ 18. 7. 1944. Da bi sprečile prodor divizija NOVJ u Srbiju, nemačke jedinice (21. SS legionarska divizija -Skenderbeg-, jedan puk 7. SS divizije -Princ Eugen-, borbene grupe -Štripel- i -Bendl-, legija -Krempler-, dva bataljona puka -Brandenburg-, delovi 5. motorizovanog policijskog puka) preduzele operaciju protiv jedinica 2. udarnog korpusa NOVJ na teritoriji Andrijevice i Berana (sada: Ivangrad) tzv. andrijevičku operaciju. U borbama, koje su trajale do 26. jula, razbijena je 21. SS divizija -Skenderbeg-, kojoj su naneti gubici od oko 900 mrtvih, više ranjenih i preko 200 zarobljenih. Plen: 2 topa, 14 minobacača, 38 mitraljeza i p. mitraljeza, 350 pušaka, vagon municije, jedna pukovska zastava i mnogo druge opreme. Oborena su 2 neprijateljska aviona, a uništeno je 14 vozila i nekoliko radionica. Tom prilikom oslobođeno je 60 na smrt osuđenih simpatizera NOP-a. Gubici jedinica NOVJ bili su srazmerno mali.

⚔️ 19. 7. 1944. Na položaju Velji krš delovi 5. proleterske (crnogorske) udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ napali delove nemačke 7. SS divizije -Princ Eugen- i odbacili ih ka Andrijevici. Međutim, protivnapadom jačih neprijateljskih snaga ponovo je zauzet Velji krš.

⚔️ 20. 7. 1944. VŠ NOV i POJ upozorio Štab 2. udarnog korpusa NOVJ da ne angažuje 2. proletersku udarnu, 5. udarnu i 17. udarnu diviziju NOVJ u borbi u rejonu Andrijevice i naredio mu da se odmah izvrši planirani pokret u Srbiju (na pl. Kopaonik), s tim da 2. proleterska udarna divizija NOVJ produži u Toplicu.

⚔️ 20. 7. 1944. Dolazeći od Peći, Plava i Rožaja, jake snage nemačke 21. SS divizije -Skenderbeg- i 14. puka 7. SS divizije -Princ Eugen-, u borbi protiv 3. udarne divizije NOVJ, zauzeli Andrijevicu.

⚔️ 24. 7. 1944. Jedinice 9. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ, posle višednevnih borbi protiv nadmoćnih snaga nemačke 21. SS divizije -Skenderbeg-, oslobodile Andrijevicu. Zaplenjeni su top, mitraljez i 7 sanduka municije.

⚔️ 25. 7. 1944. Zbog teške situacije snaga NOVJ u Srbiji, vrhovni komandant NOV i POJ Josip Broz Tito ponovo naredio Štabu 2. udarnog korpusa NOVJ da odmah uputi 2. proletersku udarnu, 5. udarnu i 17. udarnu diviziju NOVJ na Kopaonik, a da front, kod Andrijevice preuzmu jedinice 3. udarne divizije NOVJ.

⚔️ 11. 8. 1944. U rejonu pl. Čakora jake snage nemačke 1. brdske divizije iz Peći napale delove 5. proleterske (crnogorske) udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ. I pored žilavog otpora 5. proleterske udarne i 9. crnogorske udarne brigade, neprijatelj je, iskoristivši međuprostore i maglu, brzim prodorom uspeo da 12. avgusta uđe u Plav i Gusinje, ovlada komunikacijom Čakor - s. Murina i, uz obostrane znatne gubitke, izbije do pred Andrijevicu. Ovim dejstvima otpočela je durmitorska operacija u Crnoj Gori.

⚔️ 13. 8. 1944. Snage nemačke 1. brdske divizije, napadajući od Peći i od Rožaja, savladale jak otpor 5. proleterske (crnogorske) i 9. crnogorske udarne brigade 3. udarne divizije NOVJ, ušle u Andrijevicu i Berane (sada: Ivangrad) i produžile nadiranje prema s. Mateševu i Kolašinu.

Dokumenti

📜 Naređenje brdske divizije SS trupa Skenderbeg od 14 jula 1944 god. svojim borbenim grupama za cravce napada na Andrijevicu i Berane

📜 Naređenje grupe Lim - Istok od 16 jula 1944 god. za pripremu napada u akciji Draufganger

📜 Upozorenje Vrhovnog štaba NOV i POJ od 20. jula 1944. Štabu Operativne grupe divizije NOVJ da svoju Grupu divizija ne angažuje u borbama protiv Nemaca na sektoru Andrijevice, već odmah otpočne nastupanje prema jugozapadnoj Srbiji

📜 Izvještaj Štaba Drugog udarnog korpusa NOVJ od 20 jula 1944 god. Vrhovnom štabu NOV i POJ o borbama na sektoru Andrijevice

📜 Obavještenje Štaba Treće udarne divizije NOVJ od 20 jula 1944 god. Štabu Drugog udarnog korpusa o prodoru dijelova divizija ,,Princ Eugen i Skenderbeg u Andrijevicu

📜 Naređenje Štaba Druge proleteroke divizije od 21 jula 1944 god. za napad na sektoru Andrijevica - Berane

📜 Naređenje Štaba Drugog udarnog korpusa NOVJ od 23 jula 1944 god. za razbijanje i odbacivanje neprijatelja sa prostorija: Rujište, Andrijevica, Čakor

📜 Obavještenje Štaba Treće udarne divizije NOVJ od 23 jula 1944 god. Štabu Drugog udarnog korpusa o izvlačenju glavnine neprijatelja iz Andrijevice i njegovim gubicima na sektoru divizije

📜 Naređenje Štaba Druge proleterske divizije od 24 jula 1944 god. za razbijanje i odbacivanje neprijatelja sa prostorije Rujišta - Andrijevica - Čakor

📜 Naređenje Štaba Treće udarne divizije NOVJ od 24 jula 1944 god. Štabu Pete crnogorske proleterske i Devete crnogorske NOU brigade o zauzimanju Andrijevice, Plava i Gusinja

📜 Obavještenje Štaba Treće udarne divizije NOVJ od 24 jula 1944 god. Štabu Drugog udarnog korpusa o ulasku Devete udarne brigade u Andrijevicu i borbama na Balju

📜 Izvještaj Obavještajnog odsjeka 2. udarnog korpusa od 24. jula 1944. Obavještajnom odsjeku Vrhovnog štaba NOV i POJ o sastavu njemačkih jedinica i ishodu borbi na sektoru Andrijevica - Berane

📜 Naređenje Štaba Pete crnogorske proleterske brigade od 27 jula 1944 god. za zatvaranje pravca od Murine, Plava, Gusinja i Vrmoša, prema Andrijevici

📜 Naređenje komandanta Operativne grupe divizija od 28 jula 1944 god. Štabu Treće udarne divizije NOVJ za izvršenje pritiska na neprijatelja na sektoru Andrijevice

📜 Izveštaj 21. SS-brdske divizije »Skenderbeg« od 1. avgusta 1944. Komandi 21. brdskog armijskog korpusa o toku i rezultatima operacije »Draufgenger« na prostoru Andrijevica — Berane — Murino

📜 Naređenje Štaba Pete crnogorske proleterske brigade od 7 avgusta 1944 god. za zatvaranje pravca od Čakora ka komunikaciji prema Andrijevici

📜 Naređenje Štaba Devete crnogoroke NOU brigade od 12 avgusta 1944 god. za sadejstvo sa jedinicama Pete proleterske brigade na sektoru Andrijevice

📜 Obavještenje Štaba Drugog udarnog korpusa NOVJ od 17 avgusta 1944 god. Štabu Dvanaestog udarnog korpusa o ofanzivi njemačko-bugarskih snaga na slobodnu teritoriju pravcem Andrijevica - Kolašin - Žabljak

Fotografije

Povezane odrednice

Andrijevica ★ Durmitorska operacija ★ Berane ★ 1. brdska divizija Vermahta ★ 21. SS divizija Skenderbeg ★ 2. udarni korpus NOVJ ★ 5. proterska (crnogorska) udarna brigada ★ 5. krajiška udarna divizija NOVJ ★ Bugarska u drugom svetskom ratu ★ Bali Kombetar ★ 1. kosovska brigada ★ 2. proleterska udarna brigada ★ 17. istočnobosanska divizija NOVJ ★ Peć ★ Kolašin ★ Avijacija u oslobodilačkom ratu ★ Borbe u Srbiji 1944. ★ Borbe u Crnoj Gori 1944. ★ 2. krajiška udarna brigada ★ 3. udarna divizija NOVJ ★ Slobodne teritorije u oslobodilačkom ratu ★ Proboj NOVJ u Srbiju 1944. ★ Topličko-jablanička operacija ★ Divizija Brandenburg ★ Vrhovni štab NOVJ ★ Toplica u oslobodilačkom ratu ★ Josip Broz Tito ★ Borbe u Bosni i Hercegovini 1944. ★ 2. proleterska divizija NOVJ ★ Plav ★ Rožaje ★ 9. crnogorska udarna brigada ★ Žabljak ★ 7. SS divizija Prinz Eugen ★ 21. brdski armijski korpus ★ 11. krajiška divizija NOVJ ★